1. Adigang, adiguna, adiguna | Ngendelake kakuwatane, kaluhurane lan kapinteran |
2. Ana catur mungkur | Ora gelem ngrungokake rerasan sing ora becik |
3. Ana daulate ora ono begjane | Wis arep nemu kabegjan, naing ora sido |
4. Ana gulo ana semut | Panggonan sing ngrejekeni, mesthi akeh wong sing nekani |
5. Anak polah bapak kepradhah | Wong tuwa nemu reribed amargo sako polahing anak |
6. Angon mangsa | Golek wektu sing prayogo |
7. Angon ulat ngumbar tangan | Nyawang kahanan jalaran arep nyolong |
8. Arep jamure emoh watange | Gelem kepenake ora gelem rekasane |
9. Asu arebut balung | Pepadon rebutan barang sepele |
10. Asu belang kalung wang | Wong asor nanging sugih |
11. Asu marani gepuk | Njarak marani bahaya |
12. Ati bengkong oleh oncong | Duwe niyat ala oleh dalan |
13. Baladewa ilang gapite | Ilang kaluhurane |
14. Banyu pinerang | Ngibarate pasulayane sedulur mesthi enggal pulihe |
15. Bathok bolu isi madu | Wong asor nanging sugih kapinteran |
16. Bebek mungsuh mliwis | Wong pinter mungsuh wong pinter |
17. Becik ketitik, ala ketora | Becik utawo ola ketora dewe ing tembe mburine |
18. Belo melu seto | Mung elu-elu wae, ora ngerti karepe |
19. Mbidhung apirowang | Ethok-ethok mitulungi, nanging sejatine ngrusuhi |
20. Blaba wuda | Bangeting lomane nganti uripe dewe kacing krangan |
21. Blilu tau pinter durung nglakoni | Senajan durung mangerti, nanging wis bisa nindakake |
22. Bubuk oleh leng | Duwe niyat ala oleh dalan |
23. Mburu uceng kelangan deleg | Mburu barang sepele malah kelangan sing aji |
24. Busuk ketekuk, pinter keblinget | Sing bodho ugo sing pinter pada dene nemu ciloko |
25. Car-cor koyo kurang janganan | Guneman waton metu tanpo dipikir disik |
26. Cathok gawel | Ora diajak rembugan, nanging melu-melu ngrembug |
27. Cebol nggayuh lintang | Duwe kekarepan sing mokal bisane kalakon |
28. Cecak nguntal empyak | Gegayuhan kang ora timbang karo kakuwatane |
29. Cedhak celeng boloten | Cedhakan karo wong olo njalari katut ola |
30. Ciri wanci lelai ginowo mati | Pakulinan olo sing ora bisa ilang |
31. Criwis cawis | Tansah nbantah prentah nanging sumadya tidakake |
32. Cuplek andeng2, ora prenah panggonane | Samubarange kang njalari olo prayoga disingkirake |
33. Dadyo suket suthik nyenggut | Moh sopo aruh |
34. Dahwen ati open | Nacap nanging arep dimelik dewe |
35. Dandang konen kontul, kontul konen dandang | Alo dikandahake apik, apik dikandhake olo |
36. Desa mowo coro negoro mowo toto | Saben panggonen duwe cara dewe-dewe |
37. Demit ora dulit setan ora doyan | Tansah ginanjar slamet ora ono sing ngebeti |
38. Digarukake dilukokake | Dikon nyambut gawe abot |
39. Dipalangono mlumpat ditaleono medhot | Yen wis ( jodoh ) koyo ngopo bakal Klakon dadi |
40. Diwenehi ati ngroggoh rempelo | Nyuwun wis diparingi sathithik, ndadak nyuwun sing akeh |
41. Dom sumurup ing banyu | Laku samar ( meneng-menengan ) |
42. Dudu sanak dudu kadang mati melu kelangan | sanajan wong liyo melu ngresakake |
43. Dudutan lan aculan | Padha kethikan, sing siji api-api ora ngerti |
44. Durung ilang pupuk lempuyange | Dipadhake bocah cilik, durung dianggap dewoso |
45. Durung pecus keselak besus | Durung sembodo wis kepingin sing ora-ora |
46. Emban cinde emban siladan | Siji lan sijine ora podho pangrengkuhe ( ora adil ) |
47. Embat-embat celarat | Nyambut gawe klawan ngati-ati banget |
48. Emprit abuntut bedhug | Prakoro sepele dadi gedhe |
49. Endhas pethak ketiban empyak | Nemahi kasusahan (reribed) bola-bali (gonta-ganti) |
50. Entek golek kurang amek | Olehi ngunen-uneni sakatoge |
51. Entek jarake | Entek kesigihane |
52. Esuk dele sore tempe | Ora teteg atine ( molah � malih ) |
53. Gagak nganggo laring merak | Wong asor (cilik) duwe tumindak kaya wong luhur |
54. Gajah alingan suket teki | Lair karo batine bedo banget, mesthi bae ketoro |
55. Nggajah elar | Sarwa gedhe lan santosa kekarepane |
56. Gajah ngidak rapah | Woong sing nrajang wewalere (larangan) dhewe |
57. Gajah tumbuk, kancil mati tengah | Wong gede gede, wong cilik sing sengsaro |
58. Garang garing | Umuk sugih nanging sejatine kacingkrangan |
59. Gawe luwangan, ngurugi luwangan | Golek utangan mung perlu kanggo nyaur utang |
60. Nggayuh-nggayuh luput | Samubarang kang dijanagka ora dadi |
61. Nggenthong umos | Ora bisa nyimpen wadi |
62. Gliyak-gliyak tumindak, sareh pakolen | Sanajan , nanging keleksanan maksude |
63. Golek banyu bening | Golek pitutur sing becik |
64. Golek-golek ketanggor wong luru-luru | Karepe arep golek ( utang ), malah dijaluki ( utang ) |
65. Gupak pulut ora mangan nangkane | Melu rekasane, nanging ora melu kepenake |
66. Idu didilat maneh | Njabel gunem ( kasuguhan ) sing wis kawetu |
67. Iwak kalebu ing wuwu | Kena apusi sarana gampang |
68. Njagakake endhonge blorok | Njagakake barang kang durung mesthi |
69. Njajah desa milang kori | Njajah ( leluangan ) menyang ngendi-ngendi |
70. Jalma angkara mati murka | Nemu bilai jalaran saka murka |
71. Jalukan ora wewehan | Seneng njaluk nanging ora gelem weweh |
72. Jati ketlusuban luyung | Golongane wong becik kalebon wong olo |
73. Jer basuki mawa beyo | Kabeh gegayuhan mbutuhake wragad |
74. Njujul wuwul | Prakasa sing ngundhak-undhaki rekoso |
75. Njunjung ngentebake | Ngalembana nanging niyate ngasorake |
76. Kadang konang | Ngakoni sadulur mung karo sing sugih-sugih |
77. Kalah cacak menang cacak | Begjan-begjanan embuh kalah utowo menang |
78. Kandhang langit kemul mega | Wong sing ora duwe papan panggonan |
79. Katepang ngrangsang gunung | Kagedhen panjaka ( kekarepan ) mokal biso klakon |
80. Katon cepoko sewakul | Disenengi wong akeh |
81. Kaya banyu karo lengo | Pasaduluran kang ora biso rukun |
82. Kebat kliwat gancang pincang | Tumindak sarwa kesusu, asile mesthi ora kebeneran |
83. Kebanjiran segoro madu | Nemu kabegjan ( rejeki ) kang gedhe banget |
84. Kebo ilang, tombok kandang | Wis kelangan, malah kudu ngetokake wragad maneh |
85. Kebo bule mati setra | Wong pinter nanging ora ona sing nganggokake |
86. Kebo kabotan sungu | Wong rekoso uripe, amarga kabotan ngopeni anak |
87. Kebo lumumpat ing palang | Ngadili prakoro ora nganggo wewathon |
88. Kebo mulih menyang kandhange | Wong lunga utawa barang ilang sing bali ana asale |
89. Kebo nusu gudel | Wong tuwa njaluk wuruk marang wong enom |
90. Kagedhen empyak kurang cagak | Kagedhen kekarepan nanging ora sembodo |
91. Kejugrugan gunung menyan | Nemu kabegjan gedhe banget |
92. Kelacak kepathak | Wis ora biso mungkir maneh jalaran kabukten |
93. Kenao iwake aja buthek banyune | Sing dikarep bisaa kelakon, nanging gawe rame |
94. Kendel ngringkel, dhadhag ora godag | Ngakune ( katone ) kendel lan pinter, jebule jirih tur bodho |
95. Kencono katon wingko | Senajan bagus utawo ayu, tetep ora ditresnani |
96. Kenes ora ethes | Sugih umuk nanging bodho |
97. Keplok ora tombok | Melu seneng-seneng nanging ora gelem cucul wragad |
98. Kere munggah bale | Wong asor ( cilik ) didadekake wong gedhe |
99. Kerot ora duwe untu | Duwe kekarepan nanging ora duwe wragad |
100. Kerubuhan gunung | Nemu beboyo sing ora dinyana-nyana |
101. Kesandung ing rata, kebentus ing tawang | Tansah nandhang sengsoro |
102. Ketulo-tulo ketali | Grombolan wong laku ala |
103. Kethek saranggon | Wong urip sing kalunto-lunto |
104. Kleyang kabur kanginan | Nganti tuwo banget |
105. Kongsi jambul uwanen | Wong sing mlarat banget |
106. Kraket ing galer | Prakara cilik dadi gedhe |
107. Kriwikan dadi grojogan | Doyan umuk, ora sembodo |
108. Kumenthus ora pecus | Nyandhang kang sarwa aji ngambah dalan kang gawat |
109. Kutuk nggendhong kemiri | Njarag marani bebaya |
110. Kutuk marani sunduk | Wong angkuh nemahi kacilakan amargo kalakuane dewe |
111. Ladak kecengklak | Bagus / Ayu rupane tur luhur bebudene |
112. Lahang karoban manis | Aweh pitutur bola-bali, nanging ora digugu |
113. Lambe satumang kari samerang | Wong lanang sing jirih |
114. Lanang kemangi | Njangka kekarepan sing mokal |
115. Lumpuh ngideri jagad | Padudon amargo barang sepele |
116. Madu balung tanpo isi | Kabeh budidaya ora kasil |
117. Maju tatu mundur ajur | Tansah luput panggayuhe |
118. Matang tuna numbak luput | Wong kang laire katon anteng, nanging tibake ala atine |
119. Meneng widoro uleran | Rumangsane ngapusi, nanging sejatine kapusan |
120. Menthung koja keno sembagine | Njunjung drajate wong tuwa |
121. Mikul duwur mendhem jero | Kakehan pilihan, wusanane oleh sing ora becik |
122. Milih-milih tebu boleng | Linuwih ( pinunjul ing kawruh ) langka sing madhani |
123. Mrojol selaning garu | Sarwa kacukupan |
124. Mubra-mubru blabur madu | Nindakake panggawean ala sarana kongkonan |
125. Nabok nyilih tangan | Wis disuguh, mulihe nyangking suguhan (mbrekat) |
126. Nucuk ngiberake | Ngupoyo barang sepele sing wis ilang |
127. Nututi layangan pedhot | Ngojok-ojoki supayo dadi pasulayan |
128. Ngagar metu kawul | Ora manut pranatane negara |
129. Ngalasake negara | Nyebut kaluwihane kapinteran wong utawo kasugihan wong |
130. Ngalem legining gulo | Nuduhake gegayuhan sing angel kacekal |
131. Ngaturake kidang lumayu | Wong asor biso ngalahake wong luhur ( gedhe ) nganti gawe kagete wong akeh |
132. Nglungguhi klasa gumelar | Gawe nesume wong |
133. Nguthik-unthik macam dhedhe | Weweh marang wong sugih, tiwas tuwas |
134. Nguyahi segoro | Ndandani barang kang pijer rusak |
135. Nyangoni kawulo minggat | Mlesed soko pametheke |
136. Nyolong pethek | Luwih becik rekasa dhisik, ing tembe burine bakal kapenak |
137. Nyunggi lumpang kentheng | Mentas saka rekadayane dhewe |
138. Obah ngarep kobet buri | Watake anak mesthi tiru wong tuwane |
139. Opor bebek mentas awake dhewek | Alo rupane ugo olo atine |
140. Ora ono banyu milimendhuwur | Dudu sanak dudu kadang |
141. Ora ganja ora unus | Njupuk tanpa nembung dhisik |
142. Ora mambu enthong irus | Ora gelem aweh rembug / pitulungan sathithik-sathithik |
143. Ora tembung ora luwung | Dipercaya njaga, wekasane malah ngrusak dhewe |
144. Ora uwur ora sembur | Mungsuhan karo wong kuwoso ( gedhe ) |
145. Palang mangan tandur | Dipasrahi kang dadi senengane |
146. Pandengan karo srengenge | Wong ala dipasrahi tunggu barang sing aji |
147. Pecruk tunggu bara | Ngati-ati nanging sawise kabacut kalakon |
148. Pitik trondol diumbar ing pandaringan | Kabeh kang nglang-alangi disingkirake |
149. Pupur sawise benjut | Melik utawa padudon prakara barang sepele |
150. Rawe-rawe rantas, malang-malang putung | Karukunan ndadekake kasantosan, congkrah ndadekake karusakan |
151. Rebut kemiring kopong | Rukun nganti tekan pati |
152. Rukun agawe santosa, crah agawe bubrah | Padudon nganti dilabuhi toh pati |
153. Sabaya pati, sabaya mukti | Sapa sing salah bakal konangan |
154. Sadumuk bathuk, sanyari bumi | Mungsuh kang isih sanak sadulur |
155. Sandhing kebo gupak | Mareni panggawe ala, nanging isih kepengin nglakoni |
156. Satru mungging cangklakan | Bisa keleksanan margo pandongane wong akeh |
157. Sedhakep ngawe-awe | Tumandang gawe tanpa duwe kamelikan apa-apa |
158. Sembur-sembur adas, siram-siram bayem | Sanajan kurang ngati-ati, ewadene diparingi slamet |
159. Sepi ing pamrih, rame ing gawe | Njaluk diangsu kawruhe, nawak-nawakake ngelmune |
160. Sluman slumun slamet | Prakara sing wis becik dadi bubrah marga ana sing nyetani ( ngalang-alangi ) |
161. Sumur lumaku tinimba | Nemahi cilaka amarga saka guneme dhewe |
162. Tebu tuwuh socane | Kabar kang durung mesthi bener lan lupute |
163. Tekek mati ing ulone | Samubarang kang gampang banget |
164. Tembang rawat-rawat, ujare bakul sinamberawa | Mung dienggo jaga-jaga yen ana kekurangane |
165. Timun jinara | Keplayu saka ing peperangan |
166. Timun wungkuk jaga imbuh | Ketone tetulung, nanging sejatine malah nyusahake |
167. Tinggal nglanggang acolong playu | Seneng adul-adul |
168. Tulung menthung | Rugi bandho, nanging bathi paseduluran |
169. Tumbak cucukan | Turunane wong cilik dadi wong gedhe, turune wong gedhe dadi wong cilik |
170. Tuna satak bathi sanak | Tunggal ngelmu, tunggal guru |
171. Tunggak jarak mrajak, tunggak jati mati | Paring kalonggaran nanging ugo paring pepeling amrih becike |
172. Tunggal Banyu | Njarak marani bebaya |
173. Tut Wuri handayani | Wis manteb banget |
174. Ulo marani gepuk | Pawarta iku lumrahe wis beda karo nyatane |
175. Ulat madhep ati karep | Welas marang wong kang ndadekake sangsarane |
176. Undhaking pawarta sudaning kiriman | Wiwit cilik nganti tuwa ( gedhe ) |
177. Welas tanpa alis | Sing ngati-ati nemu slamet, sing sembrono |
178. Wiwit kuncung nganti gelung |
179. Yitna yuwana lena kena |